Çoğu TV ve bilgisayar monitöründe en az bir HDMI (Yüksek Tanımlı Multimedya Arayüzü) bağlantı noktası bulunurken, bazı yeni modellerde DisplayPort (DP) bağlantıları da bulunur. DisplayPort ve HDMI hakkında bilmeniz gereken her şeyi ve monitörünüz veya TV’niz için hangisini seçmeniz gerektiğini burada bulabilirsiniz.
DisplayPort ve HDMI: Temel Farklılıklar
DisplayPort ve HDMI arasındaki temel fark, HDMI’nin çoğu TV’yi, DVD oynatıcıyı, oyun konsolunu ve diğer ev sineması cihazlarını bağlamak için kullanılmasıdır. DisplayPort ise genellikle yalnızca bilgisayar monitörlerinde ve bazı ileri teknoloji TV’lerde bulunur.
Her standardın kendine göre avantajları olsa da önemli olan her kablonun hangi versiyonunu kullandığınıza bağlıdır. HDMI ve DisplayPort’un daha yeni sürümleri daha yüksek çözünürlükleri ve daha fazla özelliği destekler.
HDMI Sürümleri
En yeni HDMI standardı , 2017 yılı sonunda piyasaya sürülen 2.1’dir. Ancak en yaygın sürüm, günümüzde çoğu ev sineması ekranının yanı sıra birçok bilgisayar monitöründe kullanılan HDMI 2.0b’dir.
- HDMI 2.1: 10K’ya kadar çözünürlükleri destekler ve ayrıca dinamik HDR (Yüksek dinamik aralık) ve gelişmiş Ses Dönüş Kanalına (eARC) sahiptir.
- HDMI 2.0 : 60 Hz’de 4K’ya kadar çözünürlükleri destekler ve sonraki sürümler (HDMI 2.0a ve 2.0b) da HDR’yi destekler.
DisplayPort Sürümleri
En güncel DisplayPort standardı 2019 yılında piyasaya sürülen 2.0’dır. Ancak en yaygın standart, günümüzde pek çok bilgisayar monitöründe bulunabilen DisplayPort 1.4a’dır.
- DisplayPort 2.0: 16K’ya kadar çözünürlükleri veya sıkıştırma olmadan 144Hz’de iki adet 4K monitörü destekler. Ayrıca 3D senkronizasyon teknolojisini, G-Sync ve FreeSync’i de destekler.
- DisplayPort 1.4a: “Derin renk” HDR ile 60 Hz’de 8K’ya kadar çözünürlükleri destekler.
DP 2.0 ve HDMI 2.1’in hala nispeten yeni olduğunu, dolayısıyla bu yeni standartların tüm özelliklerini destekleyen çok fazla TV veya bilgisayar monitörü olmadığını belirtmek önemlidir. Ancak her ikisi de geriye dönük olarak uyumludur; bu, TV’niz yalnızca HDMI 2.0’ı desteklese bile HDMI 2.1 kablosunu kullanabileceğiniz anlamına gelir.
Görüntü Kalitesi: DisplayPort Kazanır
Görüntü kalitesi söz konusu olduğunda DisplayPort ve HDMI tartışması, kullandığınız kablonun hangi sürümünü kullandığınıza bağlıdır. DisplayPort, sıkıştırma olmadan daha yüksek çözünürlükleri ve daha yüksek yenileme hızlarını destekler.
DisplayPort 2.0, ticari kullanımlar için maksimum 16K çözünürlüğü desteklerken, HDMI 2.1 yalnızca 10K’ya kadar çözünürlükleri destekler. Ancak çoğu kişi bu ayarları hiçbir zaman kullanmayacaktır.
Ortalama kullanıcılar için DisplayPort 2.0 ve HDMI 2.1’in her ikisi de 8K’ya kadar çözünürlükleri destekler. Ancak ortak sürümlere gelince, HDMI 2.0b yalnızca 4K’ya kadar olan çözünürlükleri desteklerken DisplayPort 1.4a, 8K’ya kadar olan çözünürlükleri destekleyebilir.
Dolayısıyla 8K ekranınız varsa DisplayPort 1.4a sürümünü veya daha yenisini ya da HDMI 2.1’i kullanmanız gerekir.
Ayrıca daha yüksek bir yenileme hızı istiyorsanız HDMI yerine DisplayPort’u seçmek isteyeceksiniz. Yenileme oranları, monitörünüzdeki görüntünün saniyede kaç kez güncellendiğini ifade eder. Konu oyun olduğunda yüksek yenileme hızı özellikle önemlidir.
Dolayısıyla, eğer bir PC oyuncusuysanız, sıkıştırma olmadan daha yüksek çözünürlüklerde daha yüksek yenileme hızlarını desteklediği için HDMI üzerinden DisplayPort’u kullanmak isteyeceksiniz. Bunun nedeni DisplayPort’un HDMI’dan daha fazla bant genişliği sunmasıdır.
Bant Genişliği Desteği: DisplayPort Kazanır
Bant genişliği açısından DisplayPort ve HDMI tartışması hangi sürümü kullandığınıza bağlıdır. Ancak ister ortak sürümleri ister en yeni sürümleri karşılaştırıyor olun, DisplayPort kabloları her zaman daha fazla bant genişliği sağlar.
Daha fazla bant genişliği sayesinde ekranınız aynı anda daha fazla veri alabilir. Yüksek çözünürlüklerde yüksek yenileme hızlarına sahip olmak için yüksek bant genişliğini destekleyen bir kabloya ihtiyacınız vardır. Bu, özellikle 4:4:4 renk alt örneklemesini kullanan bilgisayar monitörleri söz konusu olduğunda önemlidir.
Hem DisplayPort hem de HDMI son yıllarda bant genişliği açısından büyük atılımlar gerçekleştirdi. Örneğin, HDMI 2.1 kabloları 48 Gbps’ye kadar hızlarda veri aktarabilirken, HDMI 2.0’ın ortak sürümü yalnızca 18 Gbps’ye kadar hızlarda veri aktarabilir.
DisplayPort son yıllarda bant genişliği açısından daha da büyük atılımlar yaptı. Artık DisplayPort 2.0, verileri 80 Gbps’ye kadar hızlarda aktarabilirken, DisplayPort 1.4 yalnızca 32,4 Gbps’ye kadar hızlarda veri aktarabilir.
Bu nedenle, çok fazla bant genişliğini kaldırabilecek bir kablo arıyorsanız HDMI veya DisplayPort’un en yeni sürümlerinden birini aldığınızdan emin olun.
Ses Desteği: HMDI Kazanır
DisplayPort ve HDMI karşılaştırması, ses desteği söz konusu olduğunda çoğunlukla bir bağdır. HDMI ve DisplayPort’un en yeni ve yaygın sürümlerinin tümü aynı sayıda ses kanalını destekler. Ancak HDMI, ARC ve eARC’yi desteklerken DP desteklemez.
HDMI ve DisplayPort’un en yeni ve yaygın sürümlerinin tümü 32 ses kanalını ve aynı maksimum ses örnek hızını ve bit derinliğini destekler. Ancak HDMI, ev sineması ekipmanı için tasarlandığından, konu ses olduğunda DisplayPort’a göre bazı avantajlar sunar.
HDMI 2.0’da bir Ses Dönüş Kanalı (ARC) bulunur; bu, sesi TV’den soundbar’ınıza veya AV alıcınıza göndermek için yalnızca tek bir HDMI kablosuna ihtiyacınız olduğu anlamına gelir. HDMI 2.1’de ayrıca TV’nizden ses çubuğunuza veya AV alıcınıza sıkıştırılmamış, yüksek kaliteli ses göndermenize olanak tanıyan Gelişmiş Ses Dönüş Kanalı (eARC) bulunur.
Bazı üst düzey ev sineması ekipmanlarında ARC veya eARC bağlantı noktalarını bulacaksınız. Bu bağlantı noktasını hem televizyonunuzda hem de AV alıcınızda veya ses çubuğunuzda görüyorsanız en iyi sesi elde etmek için bir HDMI kablosu kullanmak isteyeceksiniz.
7.1 surround ses istiyorsanız HDMI 2.1 veya DisplayPort 1.4a veya daha yenisini tercih etmeniz gerekir. DisplayPort’un hem yaygın hem de en yeni sürümleri, aynı anda 4 kaynağa kadar 7.1 surround ses sesini de destekler.
Çoklu Ekranlar: DisplayPort Kazanır
Aynı bilgisayara veya dizüstü bilgisayara birden fazla monitör bağlıyorsanız en iyisi DisplayPort kablosunu kullanmaktır. Bu, birden fazla monitörü bağlamak veya “papatya dizimi” kullanmak için bir DisplayPort ayırıcı kullanmanızı mümkün kılar.
Papatya dizimi ile bir DisplayPort kablosunu bilgisayarınızın çıkış bağlantı noktasına ve monitörün giriş bağlantı noktasına takabilirsiniz. Daha sonra o monitörün çıkış bağlantı noktasından başka bir monitörün giriş bağlantı noktasına bağlanmak için başka bir kablo kullanabilirsiniz. Veya bir çıkış bağlantı noktasından birden fazla monitörü bağlamak için bir DisplayPort ayırıcı satın alabilirsiniz.
DisplayPort’un hem ortak sürümü hem de en yeni sürümleri, çoklu monitör kurulumuna sahip olmanızı sağlar. DisplayPort 2.1 ile 120Hz’de 8K’ya veya 144Hz’de 4K’ya kadar çözünürlüğe sahip iki monitöre sahip olabilirsiniz. Bu, çift monitör kurulumlarıyla en yüksek kare hızını isteyen oyuncular için harika bir haber.
Konektörler: DisplayPort Kazanır
Kablolarınızın bağlantı noktalarından düşmesini istemiyorsanız HDMI yerine DisplayPort’u seçmek isteyeceksiniz.
HDMI kablolarının aksine DisplayPort konektörleri, kablonun çekilmesini önleyen diş benzeri bir kilitleme mekanizması kullanır. Bunun avantajı, kablolarınızı kurduğunuzda yerinde kaldığından emin olmanızdır. Ancak bu aynı zamanda bir DP kablosuna takılırsanız ekranınıza zarar verme riskiniz olduğu anlamına da gelir.
Aksine HDMI kablolarda kilitleme mekanizması bulunmadığından bu sorunu yaşamazsınız.
Maliyet: HDMI Kazanır
HDMI, ticari markalı bir spesifikasyondur; bu, üreticilerin, ürünlerinde HDMI standartlarını kullanmak için yıllık ücret ve telif ücreti ödemesi gerektiği anlamına gelir. Bu ek maliyet tüketiciye yansıyor ve bu da onları daha pahalı hale getiriyor.
DisplayPort (DP), VESA (Video Elektronik Standartları Birliği) tarafından geliştirilen telifsiz bir standarttır. DisplayPort telifsiz bir özellik olduğundan telif ücreti yoktur. Ancak sertifikalı DisplayPort kabloları da sertifikasız olanlardan daha pahalıdır.
Ancak HDMI kabloları çok daha yaygın olduğu için genellikle biraz daha ucuza mal olurlar.
DisplayPort ve HDMI: Hangisini Seçmelisiniz?
DisplayPort ve HDMI tartışması, kabloyu ne için kullandığınıza bağlıdır. Ev sineması ekipmanı bağlıyorsanız bir HDMI kablosu kullanmalısınız. Bilgisayar monitörünüzü bağlıyorsanız DisplayPort’u kullanmalısınız.
İster DisplayPort ister HDMI kullanıyor olun, kablonun belirli bir sürümünü kullanmanın mevcut cihazları otomatik olarak daha eski özelliklere yükseltmeyeceğini unutmayın. Örneğin, HDMI 2.1 kablonuz olsa bile TV’niz yalnızca eski HDMI 1.4 bağlantı noktalarını destekliyorsa 8K video izleyemezsiniz. Bu nedenle tüm ekipmanınızın seçtiğiniz kablo standardını desteklediğinden emin olmalısınız.
